MÜS?AD BA?KANININ FUAR VE GÜNDEME DA?R AÇIKLAMALARI;

MÜS?AD BA?KANI ABDURRAHMAN KAAN’IN M?LL? BAKI? VE ?? DÜNYASI HABER ED?TÖRÜMÜZ AL? AKKAYA ?LE YAPTI?I ÖZEL RÖPORTAJI

1. Kas?m ay?nda gerçekle?ecek olan MÜS?AD EXPO Fuar? hakk?nda bilgi verir misiniz? 

MÜS?AD Expo’nun bu y?l 18’incisi gerçekle?tirilecek. Türkiye’nin küresel ölçekte en yayg?n ve büyük sermaye platformu MÜS?AD bu y?l ilk kez  Türkiye’nin en büyük fuar organizatörü TÜYAP'la güçlerini birle?tirerek gerçekle?tirecek bu organizasyonu. 18-21 Kas?m tarihlerinde TÜYAP ?stanbul Fuar ve Kongre Merkezi’nde fiziksel olarak yap?lacak MÜS?AD Expo Ticaret Fuar?, 10 salonda, 50 bin metrekarelik alanda, 40 binden fazla ?irketi temsil eden, 100 bin ziyaretçiyi a??rlamaya haz?rlan?yor. Sosyal mesafe kurallar? çerçevesinde yap?lan haz?rl?klarla 8 binin üzerinde B2B i? görü?mesinin hedeflendi?i fuar, ayn? zamanda dünyan?n dört bir yan?ndan gelecek sanayici ve i? insan?n?n da kat?laca?? Uluslararas? ?? Forumu - International Business Forum (IBF) ile önemli toplant?lara ev sahipli?i yapacak. 

5 ülkede 225 irtibat noktas?na sahip MÜS?AD, geni? te?kilat a??na sahip bir dernek. Dolay?s?yla fuara yurt d???ndan bakanlar, üst düzey bürokratlar, valiler, milletvekilleri, belediye ba?kanlar?, oda ve borsa ba?kanlar?, yabanc? al?m heyetleri, bas?n mensuplar? ve seçkin i? insanlar?n?n yo?un kat?l?m?  da bekleniyor.  Ayr?ca yurt d???ndan birçok ticaret odas?, sanayi odas?, borsa ve STK’lar ile  MÜS?AD EXPO’ya kat?l?m noktas?nda yo?un görü?meler de hala devam ediyor. 

Uluslararas? ticaretin önemli oyuncular? say?lan fahri konsoloslar? bir araya getirerek ticari diplomasi alan?nda dünyada konu?ulacak bir zirve de fuar içinde yap?lacak. ‘MÜS?AD-Dünya Fahri Konsoloslar? Ticaret ve Diplomasi Zirvesi’ kapsam?nda; ba?ta ABD, Avrupa ve Asya bölgeleri olmak üzere tüm dünyada etkin rol oynayan fahri konsoloslar, buralarda edindikleri tecrübe ve birikimleri i? insanlar?yla payla?arak ülkemizin ihracat?n?n geli?mesine katk?da bulunacak. Bu zirveye, 82 fahri konsolosun kat?l?m? kesinle?ti.

2. Fuarda  geçti?imiz y?llara göre ne gibi farkl?l?klar olacak? ?lk kez kar??m?za ç?kacak olan konular ve yenilikler neler?

Dünyada etkili olan pandemi nedeniyle MÜS?AD EXPO haz?rl?klar? titizlikle yap?l?yor. Pandemi sonras? fiziksel a??rl?kl? yap?lan en büyük fuar etkinli?i olmaya haz?rlanan MÜS?AD EXPO, bu y?l ilk kez ‘hibrit fuar’ deneyimi sunacak. Fiziki olarak gelen binlerce i? insan? ve sanayiciyi sosyal mesafe kurallar? çerçevesinde a??rlamaya haz?rlanan fuarda kat?l?mc?lar, TÜYAP’?n sa?lad??? teknolojik alt yap? sayesinde fuar ziyaretçileri ile yaln?zca fuar alan?nda de?il, fuar sona erdikten sonra dahi dijital platformda bir araya gelerek ticaret yapabilecekler. Tüm kat?l?mc? ve ziyaretçiler hassas kontroller sonras?nda içeri girebilecek ve fuar alan?nda temass?z teknolojiler kullan?ma sunulacak. Yo?unluk kontrolü ve dezenfeksiyon i?lemleri için ise özel ekipler görev yapacak.

MÜS?AD EXPO’nun bu y?lki ilklerinden bir di?eri ilk kez aç?lacak “Giri?imcilik Holü” olacak.  Türkiye’nin önemli gücü haline gelen ve dünyada ses getiren yat?r?mlar, ziyaretçilerle bu holde bulu?acak. Yat?r?mc? ile giri?imciyi bir araya getirecek organizasyonda, yeni i? alanlar?n?n olu?mas? sa?lanarak Türkiye’deki istihdama do?rudan katk? yap?lmas? hedefleniyor. Dünyan?n önemli yat?r?mc?lar?n?n da fuara kat?larak giri?imcilik salonunda önemli görü?meler yapmas? bekleniyor.

Bu y?lki EXPO’da farkl? olarak ayr?ca Karavan Turizmini desteklemek amac?yla her gelir düzeyine hitap edecek karavanlar da Expo kapsam?nda yerini bulacak. Biliyorsunuz karavan turizmi, Yeni Turizm Kaynaklar? Geli?tirme ve Turizm Yat?r?mlar?n? çe?itlendirme stratejimiz kapsam?nda ilk kez MÜS?AD taraf?ndan ortaya kondu. Oldukça da geni? bir zeminde ra?bet gördü. Bu itibarla biz de bu y?lki EXPO’da Karavan Üreticilerine yer verdik.

Bunun d???nda bu y?l EXPO kapsam?nda milli elektrikli araçlar?n da gösterimi gerçekle?ecek. Milli gurur kayna??m?z olan bu giri?ime MÜS?AD olarak Fuar bünyesinde yer vermekten dolay? çok mutluyuz ve gurur duyuyoruz.

3. Burada ne kadarl?k bir i? hacmi bekliyorsunuz?

8-21 Kas?m tarihlerinde düzenlenecek fuara, 100 bin ki?iye yak?n bir ziyaret gerçekle?mesi bekleniyor. Bu y?lki fuar, yakla??k 8 bin ikili i? görü?mesine ev sahipli?i yapacak. 50 ülkeden 400 yabanc? al?m heyeti ile ?SO 500 ve ikinci 500 ?irketlerinden sat?n alma heyetleri de fuarda yer alacak. Fuara 24 sektörden 400’ün üstünde firma kat?lacak. Fuar, ziyaretçi ve stantl? kat?l?m anlam?nda yurt d???ndan yo?un ilgi görüyor. Venezuela’dan Özbekistan’a, Endonezya’dan Almanya’ya kadar pek çok ülkeden stantl? kat?l?m gerçekle?ecek fuara, ziyaretçi kat?l?m?nda ise Avrupa, Asya-Pasifik, Avrasya, Afrika ve MENA ülkelerinden yo?un talep var. Fuara 125 ülkeden 15 bine yak?n ziyaretçi gelmesi öngörülüyor. 

4. Pandemi süreci sizleri nas?l etkiledi?

Küresel ekonominin tamam?nda oldu?u gibi Türkiye ekonomisinde de hem arz hem de talep yönüyle ciddi bir bunal?ma neden olan Covid-19 salg?n?, zaten s?k??an dünya sisteminin bir patlama noktas? gibi oldu. Salg?n öncesinde bile küresel ekonomiye yönelik beklentiler dünya genelinde bir üretim daralmas? riskine i?aret ederken; salg?nla birlikte, “beklenen kriz”, “ya?anan kriz” hâline dönü?mü? oldu. Bu bak?mdan Covid-19 salg?n?n?n; orta ve uzun vadede ortaya ç?kacak muhtemel bir küresel ekonomik krizi, çok daha erken ve ?iddetli hâle getirdi?ini söyleyebiliriz. Böylesi sars?c? ekonomik etkilerinin yan?nda, salg?n?n sosyal ve psikolojik etkilerini de göz önüne ald???m?zda; Türk i? dünyas?n?n temsilcileri olarak bizlerin de bu süreçten oldukça olumsuz etkilendi?ini ifade edebiliriz. Buna kar??n; bilhassa 1 Haziran itibariyle ba?layan normalle?me süreciyle birlikte, hem ekonomik hem de sosyal anlamda h?zl? bir toparlanma sürecine girmi? olduk. Üçüncü çeyrekle birlikte belirginle?en bu toparlanman?n son çeyrekte ivme kazanaca??n?; böylece y?l?n ikinci yar?s?n?n, pandemi kay?plar?n?n telafisi noktas?nda önemli bir rol üstlenece?ini dü?ünüyoruz. Nitekim gerek salg?n sürecinin ba??nda Türkiye için tahmin edilen küçülme beklentilerinin gerçekle?enden daha derin olmas?, gerekse di?er ülkelerin bu süreçte ya?ad??? küçülme oranlar? dikkate al?nd???nda; göstermi? oldu?u direnç ve performansla Türkiye ekonomisinin bu süreçte pozitif ayr??t???n? net bir ?ekilde ifade edebiliriz.

5. Bu süreçte i? dünyas? da bir dönü?üm ve de?i?ime gitti mi?

Salg?nla birlikte hayat?n her safhas?nda ya?anan dönü?üm, elbette i? dünyas?n? da etkisi alt?na ald?. Covid-19, en ba?ta ya?am biçimlerimiz ve sosyalle?me alg?m?z? de?i?tirdi. Eskisine k?yasla çok daha yava? ve dura?an olan fiziki hareketlilik, ekonomik durgunlu?u da beraberinde getirdi. Böylece dijitalle?menin önemi de bir kez daha anla??lm?? oldu. Zira reel dünyada fiziki hareketlili?in azalmas?, dijital dünyan?n daha da h?zlanmas?na neden oldu. Bu sebeple dijital dünyay? anlayan ve teknolojik imkânlar? daha fazla kullanan ?irketler, krizden daha az etkilenerek pozitif ayr??t?. Bu ba?lamda önümüzdeki dönemde, büyük ya da küçük i?letme ayr?m? olmaks?z?n bütün ?irketlerimizin, dijital dönü?üm ihtiyac?n? ve etkisini daha net hissedece?i bir döneme girece?imizi ifade edebiliriz. Yaln?zca dijitalle?me noktas?nda de?il; tedarik zincirlerinin çe?itlendirilmesi, yeni pazar aray??lar?n?n daha esnek hâle getirilmesi, üretim ve pazarlama tekniklerinin geli?tirilmesi gibi kritik önemi haiz unsurlar?n da ciddi bir dönü?üm ya?ayaca??n? tahmin edebiliriz. Bütün bu de?i?im süreci de ekonomik hayatta yeni bir çal??ma düzeni ve mevzuat seti ile bizleri ba? ba?a b?rakacakt?r.

6. Covid-19 salg?n? ile birlikte hangi sektörleri yat?r?m yap?lmas? gereken yerler aras?nda görüyorsunuz? Hangi sektörlerin y?ld?z? parlad??

Covid-19 salg?n?n?n bir ?ok hâlinde yay?ld??? Mart, Nisan ve May?s döneminde, elbette hizmetler sektöründe ya?anan tahribat?n boyutu di?er sektörlere göre çok daha y?k?c? boyutlara ula?m??t?. Zira ba?ta turizm olmak üzere; ula??m, da??t?m ve kafe/restoran i?letmecili?i gibi sektörler, salg?n sürecinden do?rudan etkilendiler. Yaln?zca ülkemiz özelinde de?il, hizmetler sektörünün görece a??rl??? daha fazla olan bütün ekonomiler, Covid-19’dan çok ciddi bir ?ekilde etkilendiler. Böylece bu süreçte, milli bir sanayi sektörü ve imalat yetisinin önemini bir kez daha idrak etmi? olduk.

Biz ülkemizin bu dönemde mevcut sanayi kapasitesiyle di?er ülkelerden olumlu ayr??t???n? dü?ünüyoruz. Nitekim üretime yönelik güncel veriler de Türkiye ekonomisindeki beklenenden h?zl? toparlanmada imalat sanayiinin öncü bir rol oynad???n? göstermektedir. Nisan ay?nda dip seviyeyi test ettikten sonra May?s, Haziran ve Temmuz ay?nda s?ras?yla %17,4, %17,6 ve %8,4 oran?nda art?? kaydeden sanayi üretimi ve üçüncü çeyrek boyunca art???n? sürdüren imalat sanayi kapasite kullan?m oran? göstergeleri; üretimde gözlenen art??? net bir ?ekilde ortaya koymaktad?r.

G?da, tekstil ve otomotiv sektörleri ba?ta olmak üzere imalat sektörünün geneline yay?lan bu h?zl? toparlanma, Türkiye ekonomisinin 2020 y?l? genelinde gösterece?ini tahmin etti?imiz güçlü duru?un belirleyicisi olacakt?r.

Ülkemiz, mevcut imalat potansiyeli, esnek üretim kapasitesi ve büyük piyasalara yak?nl???m?z sayesinde, birçok ülke ile k?yasland???nda, büyük bir üretim üssü olmaya aday bir konumda yer almaktad?r. Özellikle co?rafi konum ba?lam?nda ciddi bir avantaj?m?z oldu?unu ve bunun küresel ekonominin gelecek projeksiyonlar?nda ülkemize büyük bir f?rsat alan? olu?turaca??n? dü?ünüyoruz. Bu f?rsatlar?n ba??nda da Çin’in Ku?ak ve Yol projesi gelmektedir. Uzakdo?u'yu Avrupa'ya ba?lay?p dünya ticaretine yeni bir yön vermeyi amaçlayan söz konusu projede, Türkiye'nin altyap? konusundaki uzmanl???n?n, limanlar?n?n, lojistik merkezleriyle Avrupa'ya aç?lan konumunun ve ürün çe?itlili?inin ön plana ç?kaca??na inan?yoruz. Bu f?rsat? iyi de?erlendirmemiz durumunda Türkiye, sadece bölgesinde de?il, bütün dünyada öne ç?kan lojistik merkezlerden birisi haline gelecektir.

Bu f?rsat?n, birçok sektörümüz ve her kapasitedeki üretim gücünü kapsayacak ?ekilde, oldukça geni? bir çerçevede olanak tan?yaca??na inan?yoruz. Bu yüzden de küresel anlamda rekabet gücümüzü art?rabilmemiz için, reel sektörümüzün her türlü ölçekte üretime haz?r olmas? gerekti?ini ifade ediyoruz. Bugün geldi?imiz a?amada, küresel salg?ndan olumlu ya da olumsuz etkilenen bütün sektörlerin çe?itlendirilmesi ve kriz dönemlerinde sürdürülebilirli?inin sa?lanmas? gerekti?ini dü?ünüyoruz. Bunun yan?nda bili?im teknolojileri gibi bugün ve gelecekte geli?me potansiyelini her daim canl? tutan sektörlerin ve tar?m gibi stratejik alanlar?n desteklenmesi ve güçlendirilmesi her dönemde ve ?artta Türkiye için öncelikli bir politika olmal?d?r. Covid-19 sonras? ortaya ç?kaca??na inand???m?z f?rsat ortam?n?n, ilk bak??ta t?bbi malzeme ve hizmetler, g?da üretimi ve perakende, bilgi ve ileti?im teknolojileri ve e-ticaret sektörleri için büyük avantaj sa?lama potansiyeli ta??d???n? söyleyebiliriz.

7. Do?algaz ke?fi Türkiye ekonomisi aç?s?ndan neleri de?i?tirecek?

Türkiye’nin 320 milyar metreküplük do?algaz rezervi ke?fini, ekonomik oldu?u kadar psikolojik sonuçlar? aç?s?ndan da çok do?ru bir ?ekilde de?erlendirmemiz gerekiyor. Zira bu ke?if, tamamen yerli ve millî imkânlar ve be?eri sermayemiz neticesinde ortaya ç?kmas? sebebiyle, bunu takip edece?ine inand???m?z yeni ke?ifler için önemli bir tecrübe ve motivasyon kayna?? olacakt?r. Türkiye’nin do?algaz ke?fi; enerjide d??a ba??ml?l???m?z?n azalmas?, sanayi üretiminde maliyetlerin dü?mesi ve çarpan etkisiyle ekonomik büyümeye yapaca?? katk?lar?n yan? s?ra; jeopolitik anlamda da elimizi güçlendirecek bir geli?medir. Y?ll?k ortalama 40 milyar dolara ula?an enerji ithalat?m?z?n azalmas?yla, orta ve uzun vadede d?? ticaret dengemizin pozitife do?ru evrilece?ini ve böylece kronik cari aç?k sorunumuzun kademeli bir ?ekilde azalaca??na inan?yoruz.

Bu durum asl?nda 2017 y?l?nda ba?lat?lan stratejinin asl?nda ne kadar do?ru bir plan oldu?unun da göstergesidir. Malumunuz biz gemileri kiralamay?p sat?n ald?k ve ke?if faaliyetlerimizden ödün vermedik. Bu konuda eme?i geçenleri tebrik ediyorum.

Bir di?er husus ?udur ki, gelecek y?l, Rusya ile olan 18 milyar metreküplük gaz kontrat?m?z?n da doldu?unu biliyoruz. ?imdi bu rezervin kullan?ma haz?r hale gelmesi için zamana ihtiyaç oldu?unu söyleyenler olacakt?r; lakin bizim 2023-2025 kontratlar?m?zda elimizde büyük bir koz olarak bu rezerv art?k masadad?r ve biz bunun ekonomik yans?malar?n? yar?ndan itibaren bile görece?iz.

320 milyar metreküp rezerv, ülkemizin yakla??k 8 y?ll?k ihtiyac?d?r. Bu da 80 ila 100 milyar dolarl?k bir ekonomik de?ere i?aret etmektedir.  Türkiye, yakla??k 40 milyar dolarl?k bir miktar? petrol ve do?algaz için harc?yor ki bunun dörtte biri do?algaza gidiyor. ?u halde, hem masada bir koz hem de ekonomik de?er aç?s?ndan bütçede önemli bir katk? diyebiliriz. Ancak buradan elde edilecek avantaj, yine ve ?srarla hem Do?u Akdeniz’de hem de di?er sondaj çal??malar?nda kullan?lmal? diye dü?ünüyorum.

8. MÜS?AD'?n faiz konusundaki çal??malar?ndan bahsederek, ?u anki faiz rakamlar?n? nas?l buluyorsunuz? Sizce yat?r?m ve üretimin artmas? için ideal seviye ne olmal?? Daha da dü?meli mi?

MÜS?AD olarak s?kl?kla ifade etti?imiz gibi, faiz bizim k?rm?z? çizgimizdir. Bu sebeple “yüksek faiz, yüksek üretim maliyeti ve dü?ük yat?r?m” k?s?r döngüsünün, kesinlikle ekonomimizde yeri olmad???n? dü?ünüyoruz. Zira geçmi? bütün tecrübelerimiz aç?k bir ?ekilde göstermi?tir ki, kredi maliyetleri dü?medikçe ekonomik aktivitedeki canl?l???n sürdürülebilir olmas? mümkün de?ildir. Kredi maliyetlerinin sürdürülebilir bir ?ekilde dü?ük seviyelerde kalmas? da enflasyonu dü?ük seviyede tutmakla mümkün olacakt?r.

Bu noktada en büyük üreticimizden en küçük tüketicimize kadar ekonominin bütün aktörlerine önemli bir görev dü?mektedir. Hepimiz ülke ekonomisi için kaynaklar?m?z? ortak hareket ettirmek durumunday?z. Bu hedef do?rultusunda MÜS?AD olarak biz, faizle i? yapmaya alternatif bir saha olu?turaca??na inand???m?z giri?im sermayesi fonlar?, ortakl?k fonlar?, proje borsas? gibi birçok çal??ma yürütüyoruz. Böylece Türk Liras?na kar?? duyulacak güven unsurunu beslemek ve milli sermaye stokumuza yap?lan yat?r?mlar? art?rmak istiyoruz. Çünkü biliyoruz ki; bir ülkede paran?n de?erini o ülkedeki üretimin hacmi ve katma de?eri belirler. Bu kapsamda bir yandan i? dünyas?nda üretim odakl? bir ekonomik modelin savunuculu?unu yaparken, di?er taraftan da bütün vatanda?lar?m?za bankalarda tuttuklar? paralar?n üretime yönlendirilmesi gerekti?ine yönelik ça?r?m?z? yineliyoruz.

9. MÜS?AD'?n ?u anki en önemli gündem maddesi nedir? En çok hangi konular üzerinde yo?unla??yorsunuz?

MÜS?AD olarak ülke ekonomimizin Covid-19 sürecini en hafif ?ekilde geride b?rakmas? için yo?un bir mesai harc?yoruz. Bu kapsamda salg?n vakas?n?n ülkemizde ilk kez görüldü?ü 11 Mart tarihinden itibaren, salg?n?n ülkemizde en az hasarla atlat?lmas? için kollar? s?vad?k. Kurdu?umuz MÜS?AD Koronavirüs Kriz Yönetim Merkezi ile tabandan gelen sorunlar? ve çözüm önerilerimizi düzenli olarak karar al?c? mercilerimizle payla?t?k.

Bu süreçte pandeminin ekonomimiz üzerinde olu?turaca?? artç? sars?nt?lar? bertaraf edebilmek amac?yla Cumhurba?kan?m?z Recep Tayyip Erdo?an’?n liderli?inde uygulamaya koyulan “Ekonomik ?stikrar Kalkan?” paketi kapsam?nda çal??malar?m?za h?z kazand?rd?k.  Ba?ta üyelerimiz olmak üzere, i? dünyas?na istihdam? koruma ça?r?s?nda bulunarak, mevcut istihdam?n korunmas? ve üretim dengesinin sa?lanmas?na odakland?k.

Normalle?me sürecinin ba?lad??? 1 Haziran tarihinden itibaren de Covid-19 sonras? döneme haz?rl?k niteli?indeki çal??malar?m?za h?z verdik. Bu kapsamda ekonomi yönetimiyle olan temaslar?m?z? da art?rm?? bulunuyoruz. Geçti?imiz günlerde Sn. Naci A?bal yönetimindeki Cumhurba?kanl??? Strateji ve Bütçe Ba?kanl??? ile 2023 y?l?na kadar uygulanacak 11. Kalk?nma Plan?’nda belirlenen hedeflere ula?ma yolunda özel sektörün rekabet gücünün ve kamu-özel sektör i? birli?inin art?r?lmas? amac?yla bir i? birli?i protokolü imzalad?k. Bu çerçevede, Kalk?nma Plan?n?n uygulanmas?na yönelik çal??malara, firmalar?m?z?n rekabet gücünün art?r?lmas?na ve kaynaklar?n etkin yönetilmesine yönelik MÜS?AD olarak katk? sunmay?, yat?r?m ortam?n?n iyile?tirilmesine, üretim ve ticaretin geli?tirilmesine yönelik ortak çal??ma ve faaliyetlerde bulunmay? hedefliyoruz.

10. Gelecek hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

20 il 23 lokasyonda üretim merkezlerimizi, “Üretim Üssü” olarak hayata geçirece?iz.

Yeni turizm kaynaklar? geli?tirmek ve turizmde yeni yat?r?m alanlar? açabilmek ad?na, ba?ta “Karavan Park” projesi olmak üzere, Türkiye’ye yeni kavramlar, yeni projeler kazand?rmaya devam edece?iz.

Tar?m ve hayvanc?l?k alan?ndaki çal??malar?, özellikle yak?ndan takip ediyoruz.

Enflasyon mücadelesinde Türkiye’de üretimin sektörel ve bölgesel olarak makro planlamas?n? çal???yoruz.

Projeler geli?tirmek üzere, saha yayg?nl???m?zdan destek al?yoruz; projelerimizi, ilerleyen dönemde payla?aca??z.