Antibiyotikler ciddi hastal?klarla mücadele etmekte insanl???n önemli bir yard?mc?s?d?r. Birçok ölüme yol açabilecek hastal?kta antibiyotik en önemli silaht?r. Ancak!

2000 ve 2015 y?llar? aras?nda tüm dünyada antibiyotik tüketimi %65 artarak 21,1'den 34,8 milyar günlük doza ula?m??t?r. Dünya Sa?l?k Örgütü’ne göre Türkiye giderek artan antibiyotik tüketimi ile 1000 ki?i ba??na 38.18 tan?mlanm?? günlük dozla üçüncü en yüksek antibiyotik tüketicisi olmu?tur. Oysa bilinçsiz antibiyotik tüketimi maalesef kanser riskini artt?rmaktad?r.

A?ustos 2019’da Cancers Dergisi’nde yay?nlanan bir meta-analizde yakla??k 8 milyon ki?i üzerinde yap?lan bir ara?t?rmada uzun ve a??r? antibiyotik kullan?m?n?n ba?ta akci?er, pankreas ve lenfoma olmak üzere genel olarak kansere yakalanma riskini %18 artt?rd??? saptanm??t?r. Hastalar?n kulland??? reçeteler incelendi?inde hiç antibiyotik kullanmayan ve uzun süre kullananlar aras?nda ciddi kanser riski art??? saptanm??t?r.

Özellikle genç ki?ilerde uzun süreli antibiyotik kullan?m? ba??rsak kanseri riskini artt?rmaktad?r. Ayn? ?ekilde ?ngiltere’de yap?lan ara?t?rmada 29.000 ba??rsak kanseri olan ki?i ve kontrol grubu olarak 166.000 ki?inin reçete kay?tlar? incelenmi?.  Toplamda 60 günden fazla antibiyotik kullananlarda ba??rsak kanseri riski %18 daha fazla saptanm??t?r.

Antibiyotik neden kanser riskini artt?r?r?

Art?k biliyoruz ki sa?lam vücut sa?l?kl? ba??rsaklar ile olur. Sindirim sistemimizde bizimle birlikte do?al olarak ya?amakta olan mikrobiyata dedi?imiz çok çe?itli bakteri, virüs, mantar vard?r. Bunlar?n ço?u vücudumuza faydal?, immün sistemimizi güçlendiren mikroorganizmalard?r. Maalesef antibiyotikler zararl? bakterileri yok ederken yararl? bakterileri de yok etmekte ve vücudun savunma mekanizmas?n? bozmaktad?r. Yap?lan ara?t?rmalar ba??rsak yap?s? bozulmu? kanser hastalar?nda tedavide kullan?lan baz? kanser ilaçlar?n?n etkisinin azald??? saptanm??t?r. Akci?er dokular?nda mikrobiyal ekosistemin bulundu?u bilinmektedir. Uzun süreli antibiyotiklerin neden oldu?u akci?er mikrobiyotas?ndaki de?i?iklikler, akci?er kanseri olas?l???n?n yüksek olmas?n? aç?klayabilir.

Elbette k?sa süreli kullan?mlarda ba??rsaklar kendini çabuk onarmakta ama uzun süreli kullan?mlarda mikrobiyata ciddi bir ?ekilde bozulmaktad?r. Özellikle beta-laktam, sefalosporin ve florokinolon grubu antibiyotiklerin uzun süreli kullan?m? daha riskli bulunmu?tur.

Türkiye’de risk daha fazla!

Maalesef ülkemizde geli?igüzel her hastal?kta antibiyotik kullan?lmakta ve hastalar?n doktora bu konuda bask?s? olmaktad?r. Özellikle enfeksiyonlarda kültür incelemeleri ile en etkili antibiyotik saptanmadan geni? spektrumlu antibiyotiklerin kullan?m? riski artt?rmaktad?r.

Birçok viral hastal?kta antibiyotik hiçbir i?e yaramasa da ‘’tedbir’’ amaçl? kullan?lmaktad?r. Çocuklarda en basit ate? yükselmesinde antibiyotik kullan?lmas? kanser aç?s?ndan ileri de ciddi riskler olu?turmaktad?r. Üstelik antibiyoti?e gerek yok diyen doktor ‘’sevilmeyen doktor’’ olup hemen ba?ka bir doktor aranmaya ba?lanmaktad?r.

“Doktor onay? olmadan antibiyotik almay?n!”

Unutmay?n ba??rsak floran?z ne kadar sa?l?kl?ysa siz de enfeksiyona ve kansere kar?? o kadar dayan?kl?s?n?z demektir. Elbette antibiyotikler gerekli oldu?u durumlarda hayat kurtar?c?d?r ama gereksiz ve uzun kullan?mlar sizi daha ciddi hastal?klara sürükleyebilir. Özellikle çocuklar?n?za bilinçsizce antibiyotik kulland?rmay?n. Doktor onay? olmadan antibiyotik almay?n. Her yükselen ate?te antibiyotik kullan?m? gerekli de?ildir.

Kanserle mücadele eden ki?ilerinde ba??rsak floralar?n? olabildi?ince dengeli tutmalar? hastal?klar?n?n seyrini etkileyecektir.